1 april 2022

Een ervaring met grenzen, door iemand met autisme

Sofie is 19 jaar, student en woont bij Jados in Leeuwarden. We vroegen haar wat haar ervaring is met grenzen.


Door Sofie Baljé

Wat is een grens voor mij?

Voor mij is een grens een limiet waaraan mensen zich moeten houden ten opzichte van jou en waar  jij je aan moet houden ten opzichte van anderen, wil je de situatie comfortabel houden voor beiden. Een soort ongeschreven gedragsregel. Maar soms heb ik het gevoel dat ik meer grenzen of strengere grenzen heb dan neurotypische mensen.

Waarom zou ik een grens stellen als niemand luistert?

Dit is een quote waarin ik me wel kan vinden. Ik heb vaak het gevoel alsof niemand naar mij luistert. Of dat ze wel luisteren, maar me niet echt horen. Soms kom ik voor mezelf op, als iemand mij bijvoorbeeld ongevraagd aanraakt en mijn lichaamstaal niet genoeg laat zien dat ik oncomfortabel ben. Soms bieden ze hun excuses aan, daardoor laten ze wel zien dat ze realiseren dat ze over een grens zijn heengegaan. Maar ik vind het ook zo vervelend om er een big deal van te maken. Liever zou ik hebben dat mensen het vragen voordat ze mij aanraken, want meestal vind ik het helemaal niet fijn en dan gaan ze over mijn grenzen heen.

Maar het gaat niet alleen over aanraken, ook gaat het over dingen die mensen tegen me zeggen of als mensen mij proberen te pushen om iets te doen, wat ik eigenlijk helemaal niet wil. Soms kan iemand iets zeggen wat over mijn grenzen heen gaat, iets wat me pijn doet of mij oncomfortabel maakt. Maar dan durf ik niet te zeggen dat dat me pijn heeft gedaan, omdat ik de situatie niet oncomfortabeler wil maken dan dat het al is voor de ander en voor mij. En ik wil de situatie niet groter maken, dan dat hij is. Want soms kan het iets heel kleins zijn wat over mijn grens gaat.

Maar dat je een grens stelt, wilt niet zeggen dat een ander er niet overheen gaat.

Soms krijg ik het gevoel alsof het mijn eigen schuld is, alsof ik te moeilijk ben en dat mijn grenzen te streng zijn. Maar sinds kort, met mijn nieuwe partner, realiseer ik me dat het helemaal niet mijn schuld is. Mijn grenzen zijn mijn grenzen en daar kan ik niks aan veranderen. Ik kan niet doen alsof ik iets wel fijn vind, terwijl ik er eigenlijk heel erg oncomfortabel van word.

Het is lastig om je eigen grenzen te bewaken, soms ga ik ook over mijn eigen grenzen heen. Dan werk ik bijvoorbeeld te hard en stort ik tussendoor in en dan lukt niks van mijn to do list meer. Daarom moet ik ook goed letten op mijn eigen grenzen. Anders maak ik mezelf overprikkeld.

Tip van Sofie

Mijn tip over je eigen grenzen stellen is, gewoon doen! Ook al maak je de situatie oncomfortabel, wees duidelijk over wat over je grens heen ging. Je hoeft het niet boos of verdrietig te zeggen, maar hoe vaker je het doet, hoe makkelijker het wordt. Zo laat je je respect aan een ander zien, en zij hun respect aan jou. Maar ook is dit een stukje zelfrespect. Want hoe beter je je grenzen kunt aangeven, hoe meer je bij jezelf blijft.




Lees ook deze verhalen